مسجد مقدس صاحب اّمان‏ عليه السلام (جمکران)، در حدود شش کيلومتري جنوب شرقي قم واقع شده است. برخي بناي اين مسجد را به وسيله حسن بن مثله جمکراني و به دستور مستقيم حضرت ولي عصرعليه السلام در سال 393 قمري دانسته‏اند؛ در حالي که عده‏اي ديگر بناي آن را صدها سال قبل از آن ذکر کرده‏اند.
به گفته مولف تاريخ قم: مسجد جمکران به دست خطاب بن اسدي نامي از اسديان کوفه بنا گرديد و خطاب به تنهايي در آنجا نماز مي‏گزارد. در 66 ق - که مختار بن ابي عبيده ثقفي در کوفه به خونخواهي حضرت امام حسين‏عليه السلام قيام کرد - گروهي از اسديان که در شمار کشندگان امام و يارانش بودند، از کوفه به جمکران گريختند و پيش خطاب اقامت گزيدند. گويند: چون در شب سه‏شنبه 17 رمضان 393 ق، امام قائم‏عليه السلام در اين مسجد ديده شد، از آن پس مسجد جمکران به مسجد صاحب اّمان‏عليه السلام آوازه يافت.
اين مسجد در سده‏هاي اخير بارها نوسازي و بازسازي گرديد و به تازگي مسجد قديمي يکسره ويران و مسجد بسيار بزرگي با گنبد و گلدسته بر جاي آن ساخته شد. در بيرون مسجد، سردابي کنده‏اند که به تبعيت از سرداب سامرا (سرداب سامرا) نيازمندان و دردمندان از راه دريچه مشبکي به بيان نياز خود مي‏پردازند و يا خواسته‏هاي خود را در نامه‏اي نوشته از راه دريچه به درون آن مي‏اندازند.
اين مسجد داراي يک کتابخانه‏اي بسيار غني از کتاب‏هاي مهدويّت» است که در زمان‏هاي خاصي، به محققان و مهدي پژوهان خدمات رساني مي‏کند.
اين مسجد داراي آدابي خاصّ و نمازهاي ويژه‏اي است که عمدتاً زائران بدان عمل مي‏کنند.